Kim jest doula i jak pomaga w czasie ciąży?

Doula (czyt. dula, w języku greckim oznacza służącą) to wykształcona i doświadczona również w swoim macierzyństwie kobieta zapewniająca ciągłe niemedyczne, fizyczne, emocjonalne i informacyjne wsparcie dla matki i rodziny na czas ciąży, porodu i po porodzie.

Rozmowa z Małgorzatą Jackowską

Kto jest doula?

Doula to kobieta, najczęściej matka, choć są i takie doule, które nie mają swoich dzieci. To osoba, która czuje powołanie, żeby wspierać inne kobiety w okresie ciąży, w porodzie i po porodzie. Doula ma pomóc kobiecie odnaleźć swoją drogę przez ten czas.

Czy można nauczyć się bycia doulą?

Oczywiście. W Fundacji Rodzić po Ludzku odbyły się w marcu 2011 r. dwa szkolenia. Wzięło w nich udział 40 osób. Są konferencje, warsztaty, książki.

Jak się znajduje doulę?

Jesteśmy w trakcie zakładania stowarzyszenia Doula w Polsce. Już mamy profil na facebooku. Jest tam baza ze zdjęciami, informacjami o doulach i kontaktami do nich, a także linki do blogów i stron internetowych. Strona robocza to: WWW.doule.co .

Kiedy kobieta szuka douli?

Najczęściej w ciąży, choć zdarza się, że i wcześniej.

Przychodzi kobieta w ciąży do douli i co dzieje się dalej?

Nie ma tu ścisłych standardów. To zależy od dwóch stron. Można się umawiać tyle razy, ile kobiecie jest to potrzebne. Nawet jeśli para chodzi na zajęcia szkoły rodzenia, to dzięki douli kobieta może uzupełnić swoją wiedzę, zadać dodatkowe pytania, wyrazić swoje lęki.

Skąd się wzięły doule?

To tradycja stara jak świat. W porodzie kobiecie zawsze towarzyszyły inne kobiety, a nie lekarz położnik ani mąż. W tradycyjnych kulturach kobieta rodzi ze starszymi kobietami i z akuszerką. Odrodzenie funkcji douli to powrót do tego, co było kiedyś. Lekarz przy porodzie jest przecież dopiero od lat 20. XX w. A jeśli nie dzieje się nic złego, nie ma potrzeby, by przy porodzie był lekarz. Naturalne narodziny są możliwe także w szpitalu.

Co daje kobiecie doula?

Nieprzerwane wsparcie i ciągłość opieki emocjonalnej przez okres ciąży, przy porodzie i w połogu. Chodzi o to, żeby kobieta, która przygotowuje się do porodu, miała świadomość, że ma obok siebie życzliwą osobę, która dysponuje fachową wiedzą.

Ile kosztuje opieka douli?

Opłata zależy od umowy – liczby spotkań, opieki po porodzie, dyspozycyjności. Opłata waha się od 300 zł do 2000 zł. Jesteśmy w trakcie ustalania stawek i zakresu usług, żeby to jakoś ustandaryzować. Są za granicą ubezpieczyciele, którzy refundują usługę douli.

Co doula robi w czasie porodu?

Towarzyszy kobiecie. Doula daje wsparcie emocjonalne, tłumaczy, co się dzieje, odpowiada na to, czego potrzebuje kobieta. Może tylko siedzieć i być, jeśli tego właśnie potrzebuje kobieta. Albo masuje jej plecy, nogi, dłonie, podaje wodę (najlepiej przez słomkę albo z butelki z dziubkiem), powtarza, że świetnie idzie, że już coraz bliżej do końca, chwali rodzącą, wyciera twarz wilgotnymi ręcznikami. Podpowiada sposoby radzenia sobie z bólem, okłada ciepłym lub zimnym, odpowiada na potrzeby rodzącej.. I co najważniejsze, nie opuszcza rodzącej – chyba że na bardzo krótki moment do toalety lub na przekąskę, jeżeli poród jest długi.

A położna?

Położna zajmuje się stroną medyczną – podłącza ktg, uzupełnia dokumentację, sprawdza wyniki badań, a przede wszystkim prowadzi urodzenie dziecka. Do jej zadań też należy ochrona krocza.

Czy podczas porodu doula ma jakieś specjalne akcesoria?

Przynosi olejki do masażu i olejki aromaterapeutyczne oraz piłki do masowania. Może używać też chusty rebozo do masowania. W Meksyku kobiety dostają taką chustę, jak wychodzą za mąż – używają jej do noszenia dzieci, ale także do masowania pleców, pupy i brzucha w trakcie porodu. Doula oferuje niefarmokologiczne sposoby łagodzenia bólu. Jeśli w porodzie towarzyszy też tata, doula podpowiada mu, jak pomóc rodzącej kobiecie.

A po porodzie?

Doula jest tak zwanym promotorem karmienia piersią. Pomaga mamie ogarnąć sytuację, wspiera ją w tych pierwszych tygodniach. Często kobiety w ciąży czytają tylko o ciąży. Rodzi się dziecko, okazuje się, że się nie czytały o karmieniu piersią i o opiece nad niemowlęciem. Doula im pomaga się w tym rozeznać.

Czym się różni doula od przyjaciółki?

Jest przygotowana merytorycznie, ma dużą wiedzę na temat tego, co jest potrzebne w czasie ciąży, porodu i połogu. To zwykle jest wiedza z szerokiego zakresu – medyczna, psychologiczna, neonatologiczna. Może powiedzieć kobiecie, jakie ma opcje dotyczące porodu czy karmienia. Doradzi, co przeczytać, na jakie strony internetowe wejść. Jest życzliwą przewodniczką rodzącej się matki.

Rozmawiała Monika Kucia