Hemolityczna choroba noworodków

Każdy z nas ma dodatni albo ujemny czynnik Rh występujący we krwi. Czynnik dodatni dotyczy znacznej większości populacji. Kobieta Rh ujemna łącząc się z partnerem Rh dodatnim stwarza dla swojego potomstwa układ hematologiczny potencjalnie konfliktowy.

Badanie grupy krwi i czynnika Rh, które wykonujesz na zlecenia lekarza prowadzącego ciążę, potrzebne jest dla stwierdzenia czy masz ujemny czynnik Rh. Jeśli tak, należy przeprowadzić takie badanie u ojca dziecka, aby stwierdzić, czy istnieje układ konfliktowy pomiędzy Tobą a Ojcem dziecka w zakresie czynnika Rh. Układ taki istnieje, jeśli ojciec dziecka ma czynnik Rh+ (dodatni). Natomiast Ty możesz nie mieć w swojej surowicy przeciwciał anty-Rh, jeżeli nie miałaś uprzednio okazji zetknąć się z tym antygenem np. w poprzedniej ciąży, poronienia czy przy przetoczeiu krwi. Gdy takie okoliczności zachodziły, wykonywane są badania przeciwciał anty-Rh w czasie ciąży.

Jeżeli masz już krążące przeciwciała, Twoja ciąża musi być monitorowana.
Dzięki powszechnie stosowanej profilaktyce, poprzez podawanie matkom z układów konfliktowych dotyczących czynnika Rh immunoglobuliny Rh D, choroba hemolityczna noworodków zdarza się aktualnie bardzo rzadko. Z kilku oznaczonych literami składowych czynnika Rh, właśnie D ma najsilniejsze działanie antygenowe. Układem konfliktowym w zakresie Rh nazywamy stan, gdy matka ma czynnik Rh ujemny, ojciec zaś dodatni. Cecha Rh jest dominująca. Gdy Ojciec jest homozygotą, wszystkie jego dzieci, będą ją dziedziczyły. Jeżeli ciąża jest pierwsza, a matka nie przechodziła poronień, nie miała przetoczeń krwi, jej Rh dodatniemu dziecku, nic nie zagraża. Jednakże w trakcie porodu dochodzi zawsze do minimalnego przedostania się krwi płodu do krążenia matki. Wczesne podanie przeciwciał, o których była mowa, chroni matkę przed immunizacją. Jeżeli jednak ochronna immunoglobulina nie byłaby podana, problemy pojawiają się w następnej ciąży, matka bowiem immunizuje się. W następnej ciąży będzie wytwarzała przeciwciała anty-Rh, które przechodząc przez łożysko, będą niszczyły krwinki czerwone płodu. Może więc dojść do głębokiej niedokrwistości, uogólnionego obrzęku płodu a nawet jego śmierci. W lżejszej postaci mamy do czynienia z żółtaczką noworodka i jego znaczną niedokrwistością.