Kolka u małych dzieci przypadłość zgoła legendarna i niewątpliwe źródło stresu nawet dla przyszłej mamy. Na szczęście, nie każde niemowlę na nią cierpi i nie zawsze sytuacja musi przerosnąć rodziców.

Z szacunków wynika, że nawet co czwarte niemowlę przed ukończeniem trzeciego miesiąca życia doznaje ataków kolki, określanej zwykle jako jelitową. To uśrednione dane z wielu różnych źródeł, ale w najbardziej pesymistycznych scenariuszach na kolkę cierpi nawet ponad 70 dzieci. A wraz z nimi i rodziców!

Czym jest kolka jelitowa?

Laik powiedziałby, że dziecko boli brzuszek, więc krzyczy. W medycznych realiach definicja kolki niemowlęcej zmieniała się już jednak kilkakrotnie. To obecnie obowiązująca, określona IV Kryteriami Rzymskimi z 2017 r. stanowi, że o kolce mówimy, gdy:

• maluszek płacze lub wykazuje wyraźną nadpobudliwość przez co najmniej 3 godziny dziennie przez minimum 3 dni w ostatnim tygodniu;
• całkowity czas płaczu lub niepokoju w ciągu 24 godzin wynosi ponad 3 godziny;
• powód płaczu lub niepokoju jest rodzicom nieznany, a próby ukojenia nie skutkują;
• nie ma żadnych oznak gorączki lub choroby.

Skąd się bierze kolka niemowlęca?

Mimo postępu medycyny na to pytanie odpowiedzieć nie potrafimy. Kolka niemowlęca nie ma jednej wyraźnej przyczyny i nie wiadomo które dziecko będzie na nią cierpieć, a które nie. Za możliwe powody wskazuje się m.in.:

• niedojrzałość przewodu pokarmowego, zwłaszcza jego mięśni kurczących się w sposób spastyczny;
• gazy jelitowe;
• hormony;
• nadmierną stymulację światłem, dźwiękiem lub innymi bodźcami;
• nierozwinięty system nerwowy;
• strach, frustrację lub podekscytowanie.

Z drugiej strony, pod symptomy kolki mogą podszywać się inne problemy, takie jak infekcja, choroba refluksowa, nadwrażliwość na składniki mleka modyfikowanego, a nawet naturalnego pokarmu; schorzenia układu nerwowego, różnego typu urazy, a nawet zaburzone tętno bicia serca. Stąd tak ważne jest, aby przeprowadzić prawidłową diagnostykę, zwłaszcza jeśli pojawiają się inne, niezwiązane z kolką objawy.

Jak łagodzić objawy kolki?

Metod, które przynoszą ulgę jednym niemowlętom, czasem nie pomagając wcale innym, jest naprawdę sporo. Warto więc na pewno systematycznie wypróbowywać jedną po drugiej:

• Karmić piersią często, nie pozwalając dziecku na odczuwanie głodu;
• Skontrolować dietę matki karmiącej piersią pod kątem drażniących pokarmów lub leków;
• Odciągać pierwsze mleko przed karmieniem i karmić dziecko trym drugim, o mniejszej zawartości glukozy;
• Zmienić mleko modyfikowane lub smoczek do butelki;
• Pobudzać niemowlę do ruchu – nosić w różnych pozycjach, kłaść na brzuszek, masować;
• Stosować smoczek;
• Dużo kołysać w ramionach;
• Korzystać z wibrujących leżaczków i tzw. białego szumu;
• Kłaść nagie niemowlę na nagą skórę rodzica i tulić;
• Stosować termofor na brzuszek malucha;
• Częściej fundować dziecku ciepłe kąpiele;
• Przed karmieniem podawać dziecku krople z simeticonem.

Zdecydowanie nie poleca się jednak „starych” sposobów na kolki, takich jak podawanie niemowlętom herbatek ziołowych, ryżowego kleiku czy innych niż simeticon leków.

Jakie są prognozy?

Wspomniane wyżej metody mogą przynieść niemowlętom sporą, częściową ulgę, albo… żadną. W każdym z tych scenariuszy jedynym pewnym lekarstwem jest czas. Bo choć są momenty, gdy trudno w to uwierzyć, kolka naprawdę mija wraz z wiekiem. U większości dzieci ustają już w czwartym miesiącu życia, czasem trwają jeszcze miesiąc dłużej. Jeśli półroczny malec wciąż jednak płacze w „schemacie kolkowym”, przyczyny należy szukać gdzie indziej!