10 najczęstszych pytań o żłobki

Żłobek jest jedną z kilku form opieki nad małymi dziećmi (do 3 rż.), który ma za zadanie wspierać rodziców w godzeniu pracy zawodowej z obowiązkami rodzinnymi (opieką nad dziećmi).

Jest to najprostsza definicja żłobka. Uzupełniając ją,  Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej nadmienia, że żłobek ma pomagać rodzicom w opiece i wychowaniu dzieci, szczególnie, zapewniać dziecku możliwość uczenia się poprzez zabawę oraz opiekę w czasie, gdy rodzice nie mogą jej sprawować osobiście np. w czasie, gdy są w pracy. Co ważne, żłobek powinien gwarantować dzieciom opiekę w środowisku jak najbardziej zbliżonym do środowiska domowego, a więc ma w nim być bezpiecznie i przytulnie. Dzięki temu dziecko może czuć się komfortowo, a odpowiednio przygotowana kadra pomoże mu się szybciej rozwijać – zdobywa nowe umiejętności społeczne, takie jak praca w grupie, nawiązywanie relacji z innymi dziećmi, ale także uczy się samodzielnej zabawy.

Wytyczne ministerstwa dotyczące funkcjonowania żłobków

Na stronie MRiPS znajdziemy następujące informacje:

1) Co zrobić, żeby zapisać dziecko do żłobka?

Przede wszystkim należy sprawdzić czy w Twojej gminie, lub sąsiadującej funkcjonuje gminny żłobek.

Jeśli tak: koniecznie sprawdź terminy i warunki wpisania dziecka na listę oczekujących. Jest To niezwykle ważne, aby nie przegapić terminu!

Jeśli nie: należy zgłosić w gminie chęć/zapotrzebowanie na tego typu instytucję. Zmobilizuj również innych rodziców będących w podobnej sytuacji.

2) W jakiej grupie wiekowej dzieci mogą przebywać w żłobku?

W żłobku mogą przebywać dzieci od ukończenia 20 tygodnia życia do ukończenia 3 roku życia. Istnieje jednak odstępstwo od tej „reguły”.
W przypadkach uzasadnionych rozwojem dziecka lub brakiem miejsc przedszkolnych możliwe jest korzystanie ze żłobka przez dziecko starsze, jednak nie dłużej niż do końca roku szkolnego, w którym dziecko ukończy 4 rok życia. Warunkiem dodatkowym jest uznanie tego odstępstwa przez statut danego żłobka.  Rodzice dziecka starszego niż tryz lata zobowiązaniu są złożyć dyrektorowi żłobka oświadczenie o przeszkodach uniemożliwiających bądź utrudniających objęcie dziecka wychowaniem przedszkolnym.

Wyjątki w ograniczeniach wiekowych mogą jednak dotyczyć również dolnej granicy – niektóre placówki mogą stanowić ją np. na ukończenie 1 roku życia. Placówka sama też może określić preferencje przy naborze!

3) Jak długo dzieci mogą przebywać w żłobku?

W żłobku dziecko może przebywać do 10 godzin dziennie. Jednak czas ten może zostać wydłużony, jeżeli są ku temu ważne powody (np. rodzice muszą zostać dłużej w pracy albo pójść do lekarza po pracy). W takiej sytuacji rodzice dziecka muszą złożyć wniosek i wnieść dodatkową opłatę. Poszczególne placówki mogą jednak funkcjonować w skróconym reżimie opieki, określonym przez statut. 

4) Ile kosztuje żłobek?

Rodzice mają obowiązek pokrywać opłaty za pobyt i wyżywienie dziecka w żłobku, których wysokość ustalana jest przez podmiot tworzący żłobek.
W żłobkach publicznych (tworzonych przez gminy) wysokość opłat ustala rada gminy na drodze uchwały. Znajduje się ona na stronie internetowej BIP gminy, lub na tablicy ogłoszeń. Rada gminy uchwałą może również częściowo lub całkowicie zwolnić rodziców od ponoszenia opłat. W przypadku nieobecności dziecka w żłobku (np. z powodu choroby) opłaty za pobyt i wyżywienie mogą być mniejsze (co powinno zostać określone w statucie żłobka).

5) Kto opiekuje się dziećmi w żłobku?

W żłobku może pracować opiekun, pielęgniarka i położna z odpowiednimi kwalifikacjami i uprawnieniami. Dodatkowo, pracownikom żłobka mogą pomagać przeszkoleni specjalnie w tym celu wolontariusze.

6) Ilu opiekunów powinno sprawować opiekę w żłobku?

Na jednego opiekuna przypada maksymalnie ośmioro dzieci. Gdy w grupie jednak znajduje się dziecko niepełnosprawne lub dziecko wymagające szczególnej opieki, które nie ukończyło pierwszego roku życia wtedy na jednego opiekuna przypada pięcioro dzieci.

Dodatkowo w żłobku, do którego uczęszcza więcej niż dwadzieścioro dzieci, zatrudnia się przynajmniej jedną pielęgniarkę lub położną.

7) Jak rodzice mogą współpracować z opiekunem prowadzącym zajęcia w żłobku?

Rodzice mają prawo m.in. do informacji na temat postępów dziecka oraz porad w zakresie pracy z dzieckiem, a także konsultacji z opiekunem dziecka w zakresie pracy z dzieckiem.

8) Na co zwrócić uwagę przy wyborze żłobka?

Wyróżniamy dwa rodzaje żłobków:

* żłobki publiczne (tworzone i prowadzone przez gminy),

* żłobki prywatne (tworzone i prowadzone przez osoby prywatne).

Mimo podziału we wszystkich obowiązują takie same normy odnoszące się m.in. co do wpisu do rejestru żłobków i klubów dziecięcych (wpis do rejestru gwarantuje, że żłobek spełnia wszystkie minimalne ustawowe standardy), warunków pobytu dzieci w żłobku i kwalifikacji personelu. Żłobki niefigurujące we wspomnianym rejestrze działają nielegalnie!

9) Jak wygląda żywienie w żłobku?

Żłobek jest zobowiązany do zapewnianie dzieciom strawy dogodnej ze standardami dla danej grupy wiekowej określonymi przez Instytut Żywności i Żywienia im. prof. dra med. Aleksandra Szczygła w Warszawie. Jeśli dziecko nadal karmione jest mlekiem matki, żłobek musi zapewnić prawidłowe warunki przechowywania i podawania pokarmu!

10) Czy dziecko z katarem lub kaszlem może przebywać w żłobku?

W żłobku zapewnione są bezpieczne i higieniczne warunki wychowania i opieki nad dziećmi. Tak więc w kompetencji dyrektora żłobka i rodziców dziecka pozostaje decyzja czy dane dziecko może przebywać w żłobku. Szczególna sytuacja epidemiologiczna może uzasadniać specjalne obostrzenia w zakresie zdrowia dzieci w żłobku.