Co się zmieni w opiece okołoporodowej?

Pod koniec 2016 roku Fundacja „Rodzić po Ludzku” poinformowała, że Ministerstwo Zdrowia zlikwidowało standardy w opiece okołoporodowej, nowelizując ustawę o działalności leczniczej. Co ta zmiana oznacza dla kobiet? Czy jakość opieki nad rodzącymi w placówkach drastycznie spadnie? Do kiedy będą obowiązywać obecne standardy? Odpowiedzi znajdziecie w naszym artykule.

Czym są standardy opieki okołoporodowej?   

Standardy opieki okołoporodowej zbiór opisów poszczególnych procedur medycznych i wytycznych, które określają prawa kobiet w ciąży, podczas porodu oraz po urodzeniu dziecka. Obejmują one między innymi prawo kobiety do korzystania z niefarmakologicznych metod łagodzenia bólu, zmiany pozycji, picia wody podczas porodu, opieki położnej czy też przytulania dziecka przez pierwsze dwie godziny po porodzie.

Prace nad standardami rozpoczęły się w 2007 r. na wniosek ówczesnego Ministra Zdrowia, prof. Zbigniewa Religi, a w 2012 roku standardy zostały przyjęte. Od tej pory uzupełniono je także o rekomendacje dotyczące opieki okołoporodowej w ciąży z powikłaniami.

Na czym polega zmiana w przepisach dotyczących standardów?

Zmiana dotyczy Art. 22 ust. 5 ustawy o działalności leczniczej, w którym zapis „standardy postępowania medycznego” zastąpiono słowami „standardy organizacyjne opieki zdrowotnej”.

Zgodnie z aktualną treścią ustawy, Minister Zdrowia może wydać wspomniane „standardy organizacyjne opieki zdrowotnej” w drodze rozporządzenia i w ten sposób określić organizację opieki nad kobietami w ciąży, podczas porodu i połogu, a także organizację opieki nad noworodkiem. Natomiast określeniem konkretnych rekomendacji dotyczących opisu tych procedur mają zająć się towarzystwa naukowe: Polskie Towarzystwo Ginekologiczne oraz Polskie Towarzystwo Medycyny Perinatalnej.

Co ta zmiana oznacza dla kobiet?

Zdaniem Fundacji „Rodzić po Ludzku” nowy zapis ustawy likwiduje obecnie obowiązujące standardy oraz pozbawia kobiety możliwości wniesienia skargi, ponieważ nie będzie dokumentu, na który mogą się powołać. W ocenie Fundacji opieka okołoporodowa będzie zależeć od decyzji lekarza lub zwyczajów panujących w konkretnej placówce. Dodatkowo według Fundacji nie ma gwarancji, że towarzystwa naukowe zaproponują wytyczne wcześniej przyjęte przez Ministerstwo Zdrowia oraz że będą one przestrzegane.

Czy rzeczywiście ta zmiana zapisu w ustawie likwiduje standardy opieki okołoporodowej? Ministerstwo Zdrowia przekonuje, że idea standardów medycznych zostaje zachowana, a opieka okołoporodowa nadal będzie na wysokim poziomie. Jak głosi komunikat resortu, „standardy opieki okołoporodowej nadal będą obowiązywały, zmienia się jedynie forma, w której zostają określone”. Także Naczelna Izba Lekarska (NIL) uspokaja, że wszystkie standardy opieki okołoporodowej, w tym postępowania medycznego w łagodzeniu bólu podczas porodu, nadal obowiązują.

Do kiedy będą obowiązywać obecne standardy?

Standardy w obecnej formie będą obowiązywały co najwyżej do 31 grudnia 2018 roku. Do tego czasu Ministerstwo Zdrowia przeanalizuje obecne przepisy i wykorzysta je do tworzenia nowych standardów organizacyjnych w opiece zdrowotnej. Opisem standardów opieki medycznej, a więc poszczególnych procedur i rekomendacji, zajmą się towarzystwa naukowe.

Petycja w obronie standardów

10 stycznia 2017 r. Fundacja „Rodzić po Ludzku” złożyła petycję do premier Beaty Szydło w obronie Standardów Opieki Okołoporodowej. Podpisało ją niemal 75 tys. osób. Fundacja liczy, że uda się przywrócić poprzednie brzmienie ustawy, a tym samym zachować obowiązujące obecnie standardy. W tym momencie pozostaje nam zatem czekać na odpowiedź szefa rządu i dalszy rozwój sytuacji.

Źródła: www.mz.gov.pl, www.wiadomosci.gazeta.pl, www.rodzicpoludzku.pl, www.gazetaprawna.pl, www.pulsmedycyny.pl, www.rynekzdrowia.pl