Jak chronić dziecko przed smogiem? 12 wskazówek

Poziom smogu to gorący temat ostatnich zimowych miesięcy. Nic dziwnego – w końcu normy stężenia pyłów w niektórych polskich miastach przekraczały w styczniu nawet 1000%! Niestety smog wyrządza największą krzywdę organizmom dzieci. Dajemy Wam 12 wskazówek, jak chronić dziecko przed smogiem.  

Jak smog wpływa na dzieci?

Smog atakuje przede wszystkim układ oddechowy, jednak to nie jedyne jego przewinienie. Zatruwa też układ krwionośny i nerwowy, wywołuje alergię i astmę. Im dziecko jest mniejsze, tym większy negatywny wpływ smogu na jego organizm. Zanieczyszczenia powietrza szkodzą także dzieciom, które jeszcze są w brzuchu mamy – takie dzieci mogą mieć mniejszą masę urodzeniową i być bardziej podatne na zapalenie płuc w przyszłości.

Dlaczego dzieci są szczególnie narażone na działanie smogu?

Dzieci nie mają jeszcze w pełni wykształconych barier ochronnych przed pyłem i zanieczyszczeniami – śluzówek i nabłonka. Ponadto większość maluchów oddycha na podwórku ustami, zamiast nosem, który filtruje zanieczyszczenia, a w dodatku oddycha intensywniej niż dorośli. Na domiar złego pyły i szkodliwe substancje osadzają się bliżej gruntu, więc dzieci chłoną je w większym stopniu niż osoby dorosłe.

Co zrobić, by chronić dzieci przed smogiem?

1. Codziennie rano sprawdzaj jakość powietrza. W tym celu możesz skorzystać ze strony Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska albo pobrać aplikację mobilną „Zanieczyszczenie powietrza”. Dzięki niej zobaczysz, jaki wpływ na zdrowie ma stężenie szkodliwych substancji w powietrzu w Twoim miejscu zamieszkania.
2. Ogranicz wyjścia na podwórko. Wiemy, że dzieci potrzebują częstych spacerów, żeby zaczerpnąć świeżego powietrza. No właśnie, świeżego. Powietrze, w którym stężenie pyłów przekracza dopuszczone normy trudno nazwać świeżym, prawda? Dlatego w takie dni Twoje dziecko powinno zostać w domu. Szczególnie jeśli ma alergię lub astmę. To nie jest dobry moment na zabawy na śniegu czy spacery po parku. Gdy dziecko się rusza, oddycha bardzo głęboko, a cząsteczki smogu mogą przeniknąć do oskrzeli, a stamtąd do krwi.
3. Zachęcaj dziecko do oddychania przez nos. Jeżeli dziecko musi przebywać na powietrzu te kilkanaście minut, na przykład idąc do szkoły, wytłumacz mu, że powinno oddychać przez nos, który naturalnie filtruje powietrze dzięki błonie śluzowej i włoskom.
4. Po powrocie do domu przepłucz dziecku jamę ustną i nos roztworem wody z solą morską. Dzięki temu pozbędziecie się pyłów, które mogą podrażnić gardło i drogi oddechowe. Dbaj też o regularne nawilżanie gardła dziecka ciepłymi napojami.
5. Wstrzymaj się z wietrzeniem mieszkania. Przy wysokim zanieczyszczeniu powietrza przyniesie to więcej szkody niż pożytku. Nawet jeśli nie wietrzyłaś mieszkania już jakiś czas możesz być pewna, że powietrze w domu jest o niebo czystsze niż za oknem.
6. Wyjazd na łono natury? Tak, ale z rozsądkiem. Każdy ma ochotę uciec z wielkiego miasta przykrytego chmurą smogu i pooddychać świeżym powietrzem. Jednak wyjazd za miasto wcale nie musi tego gwarantować. Jeśli pojedziecie na wieś, może się okazać, że zanieczyszczenie powietrza nie jest tam wcale dużo mniejsze, ponieważ wszyscy sąsiedzi palą w piecach, emitując szkodliwe związki do atmosfery. Długa droga samochodem to także wdychanie spalin. Wyjazd ma sens jedynie wtedy, gdy nie wymaga długiej podróży i gdy możecie poprzebywać w ustronnym miejscu, np. w domku w lesie.
7. Unikajcie ruchliwych ulic. Nawet jeśli stężenie smogu nie jest najwyższe, to w dużych miastach warto unikać spacerowania wzdłuż ruchliwych ulic oraz spacerów w godzinach szczytu, gdy do powietrza emitowana jest ogromna ilość spalin. Jeśli musicie iść taką ulicą, poruszajcie się jak najdalej od krawężnika.
8. Zadbaj o zdrowe pożywienie. Zanieczyszczone powietrze przyczynia się do powstawania w organizmie wolnych rodników, które powodują powstawanie stanów zapalnych. Skuteczną bronią w walce z nimi jest pożywienie bogate w witaminy A, C i E oraz selen. Tak więc na stole powinny częściej lądować marchewki, papryka, kapusta, brokuły, pomarańcze, ryby, jajka i ser żółty.
9. Zamieńcie samochód na komunikację miejską. Czy wiesz, że poziom zanieczyszczeń wewnątrz auta może być wyższy niż na zewnątrz? Szczególnie, gdy jedziesz ruchliwymi ulicami i stoisz w korku za samochodami emitującymi ogromną ilość spalin. Dlatego jeśli jesteście dobrze skomunikowani ze szkołą, warto przesiąść się do komunikacji miejskiej.
10. Rozważ kupno maski antysmogowej. Jeśli mieszkasz w dużym mieście, w którym normy jakości powietrza często są przekroczone, warto zaopatrzyć się w maseczki antysmogowe dla dzieci. Mają one filtr, który chroni przed wdychaniem cząsteczek pyłów PM10 i PM2.5 obecnych w smogu. Pamiętaj jednak, że maseczki nie nadają się dla dzieci w wieku przedszkolnym lub młodszych, ponieważ może dojść w nich do niedotlenienia.
11. Zrezygnuj z palenia w kominku. Jeśli kominek nie jest głównym źródłem ciepła w domu i palisz w nim tylko rekreacyjnie, musisz pożegnać się z tym na jakiś czas. Po pierwsze paląc w kominku drewnem przyczyniasz się do wzrostu zanieczyszczeń powietrza. Po drugie – psujesz jakość powietrza w domu. We wnętrzu Twojego salonu z kominkiem stężenie pyłów może być większe niż w centrum Warszawy. Nie chcesz przecież, żeby Twoje dziecko oddychało takim powietrzem.
12. Nie zapomnij, że palenie tytoniu to też zanieczyszczenie powietrza. Dym papierosowy jest tak samo, a może nawet bardziej, szkodliwy niż smog. Dlatego przypominamy, że przy dzieciach obowiązuje kategoryczny zakaz palenia! Nigdy nie zabieraj je też w miejsca, gdzie mogą być narażone na dym tytoniowy. Dzieci, które mają z nim kontakt mają obniżoną odporność, są bardziej narażone na powikłania grypy i zapalenie płuc. Dodatkowo zawarta w dymie nikotyna hamuje u dzieci procesy poznawcze, zaburza logiczne myślenie i wnioskowanie.

Źródła: www.polskialarmsmogowy.pl, www.pulmonologia.mp.pl, www.smoglab.pl, www.warszawa.wyborcza.pl