U najmniejszych dzieci każdy objaw chorobowy wydaje się nieco bardziej dramatyczny – kaszel dręczący niemowlę nie bez powodu przeraża rodziców.

Dlaczego niemowlę kaszle?

Kaszel to najczęściej objaw infekcji dróg oddechowych. Zazwyczaj mowa o klasycznym przeziębieniu lub innym wirusowym zakażeniu, które łatwo roznoszą się drogą kropelkową między członkami rodziny, ale także w sklepach czy przychodniach. Rzadziej przyczyną są bakterie i wówczas można też oczekiwać groźniejszego przebiegu. Szczególnie silny kaszel obserwowany jest ponadto w przebiegu takich dziecięcych chorób zakaźnych jak krztusiec, przy podgłośniowym zapaleniu krtani oraz zapaleniu oskrzeli. Jeśli dziecko ma gorączkę powyżej 39 stopni, możliwe jest również zapalenie płuc, spowodowane często pneumokokami.

Poza tym u niemowląt kaszel może być jednak spowodowany także:

• alergiami wziewnymi;
• zmianami temperatury powietrza, np. przy otwartym oknie w nocy;
• częściowym zablokowaniem dróg oddechowych – zwykle słychać wówczas wyraźne świszczenie przy wydechu; bywa, że dziecko połknęło drobiazg, który przez dłuższy czas zalega w tchawicy!
• zakrztuszeniem się mlekiem lub innym płynnym pokarmem czy napojem obserwowane podczas karmienia;
• podrażnieniem substancjami chemicznymi, typu spraye, dym papierosowy, farby, itd.

Suchy czy mokry?

Na początku niemal każdy kaszel ma charakter suchy, tzn. występuje bez odkrztuszania wydzieliny. Bywa męczący, szczekający, towarzyszy mu często wydzielina z noska. Suchy kaszel bywa również oznaką alergii czy podrażnień i może mieć charakter bardzo krótkotrwały. Po kilku dniach infekcji często jednak przechodzi w mokry kaszel. Poznamy go odkrztuszaniu wydzieliny, która wyraźnie odrywa się w klatce piersiowej, a może też pojawiać się buźce niemowlęcia. Zazwyczaj ma kolor biały, żółty lub zielony; może też zawierać niewielkie ilości krwi. Mokry kaszel najintensywniejszy bywa o poranku, podczas gdy suchy nasila się zwykle wieczorami.

Co robić, gdy niemowlę kaszle?

Jeśli choroba ma łagodny przebieg, wystarczy zakraplać do nosa dziecka sól fizjologiczną lub morską, dawać mu dużą ilość płynów do picia (pokarmu, mleka z butelki, po 6 miesiącu także wody i herbatek) i odciągać wydzielinę z noska. Te trzy metody pozwalają złagodzić objawy przeziębienia, które co do zasady ustępuje samo w okresie około 7 dni.

Ponadto wskazane jest:

• Nawilżanie powietrza;
• Przebywanie z maluszkiem w łazience pełnej ciepłej pary wodnej;
• Zmiana nachylenia podłoża w łóżeczku, tak, aby główka była u góry;
• Regularne oklepywanie plecków w pozycji niemowlęcia leżącego na brzuszku;
• Likwidacja ewentualnych źródeł podrażnień, tj. wietrzenie pokoju, zakaz palenia w domu, niestosowanie olejków eterycznych czy świec zapachowych, itp.

Uwaga! Niemowlętom bez konsultacji z lekarzem nie podajemy żadnych syropów przeciwkaszlowych!

Kiedy do lekarza?

Kaszel nie jest objawem wymagającym natychmiastowej wizyty u lekarza, choć dzieci do 6 miesiąca życia należy obserwować nader bacznie, jeśli kaszlą, a w przypadku maluchów poniżej 3 miesiąca życia nie zaszkodzi konsultacja na wszelki wypadek. Niepokojące objawy wymagające natychmiastowej pomocy medycznej to:

• wyraźne problemy z oddychaniem;
• niebieskawy odcień ust lub twarzy;
• gorączka ponad 39 stopni C;
• dudniący kaszel;
• odkrztuszanie krwi;
• świst krtaniowy przy wciąganiu powietrza lub świszczący wydech;
• kaszel trwający dłużej niż 2 tygodnie lub nasilający się w czasie.

Pamiętajmy, że u najmłodszych niemowląt infekcje rozwijają się szybko i mogą mieć bardzo poważny przebieg – w razie niepokoju nie wahajmy się więc, jak najszybciej skontaktować się z pediatrą.