Owsica: leczenie i zapobieganie u dzieci w wieku przedszkolnym

Owsica (enterobiosis)
Jest najczęstszą inwazją pasożytniczą u dzieci, wywołuje ją owsik ludzki (oxyuris vermicularis). Jest to pasożyt występujący u ludzi. Wyglądem przypominają białe niteczki o długości do 1 cm. Samice wędrują nocą w okolice odbytu i tam składają duże ilości jaj. W wilgotnych i ciepłych warunkach okolicy odbytu już po 4-6 godzinach z otoczki jajowej mogą uwolnić się larwy. Wędrują one zwykle z powrotem do opuszki odbytu. Część larw pozostaje w otoczce jajowej i zostaje strzepana z pościeli do środowiska – kurzu domowego lub pod paznokciami drapiącego się dziecka jest przenoszona do ust.

Najczęstszym źródłem zakażenia są jaja. Są one przenoszone za pośrednictwem zabrudzonych rąk, urządzeń sanitarnych, bielizny, ręczników i kurzu domowego.
Dostają się pod paznokcie drapiącego się dziecka i są przenoszone bezpośrednio do ust – jest to najczęstsza droga permanentnego samozakażenia.

Ogromna łatwość zakażenia i upowszechnianie jego źródeł przez wspomniane już rozsianie jaj w otoczeniu zakażonego dziecka sprawia, że chorują całe rodziny lub środowiska. Zakażają się całe grupy przedszkolne i klasy. Trwałość zakażenia jest wprost proporcjonalna do złych warunków higienicznych.

Najbardziej stałym objawem jest świąd okolicy odbytu. Jaja owsików mogą być wykryte za pomocą badania makroskopowego celofanowej taśmy przyklejonej rano na okolicę odbytu lub wymazu zrobionego pałeczką okręconą celofanem. Osobniki dorosłe można zobaczyć w stolcu gołym okiem.

Zarażenie owsicą może przebiegać bezobjawowo, częściej jednak pojawiają się objawy kliniczne, do których należy:

• nocny świąd okolicy odbytu, a nawet zmiany zapalno-uczuleniowe tej okolicy, które nasila drapanie;
• osłabienie, bladość, podkrążone oczy;
• brak apetytu, pobudzenie ruchowe, zgrzytanie zębami, brak koncentracji;
• niekiedy gorsze przybytki masy ciała.

Leczenie: podstawowym warunkiem osiągnięcia sukcesu leczniczego jest przeprowadzenie kuracji wszystkich zakażonych nawet bezobjawowo osób.
Najczęściej stosuje się – według wskazań lekarskich – Pyrantelum w dawce jednorazowej powtórzonej po dwóch tygodniach.

Zapobieganie: polega na przestrzeganiu zasad higieny osobistej, bardzo częstego mycia rąk, obcinania paznokci, częstej zmianie bielizny osobistej i pościelowej, prasowania jej gorącym żelazkiem, zwalczania kurzu domowego, mycia, odkurzania.