Żywienie dziecka w 9-12 miesiącu życia

Rok to magiczna data w życiu niemowląt – nie tylko pierwsze urodziny, ale także umowna granica pełnego rozszerzenia jadłospisu. Zanim jednak dziecko będzie jadło klasyczne rodzinne posiłki, potrzebuje jeszcze odpowiedniego przygotowania.

Zgodnie z Zasadami żywienia zdrowych niemowląt opracowanymi jako Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci w 2021 r. maluchy w wieku 9-12 miesięcy wciąż powinny być karmione mlekiem matki lub mlekiem modyfikowanym, ale posiłki stałe, zwane uzupełniającymi, przejmują w tym okresie już zasadniczą rolę. Rosnącemu energicznie niemowlęciu potrzeba bowiem dodatkowych dawek energii, minerałów oraz witamin, a samo mleko nie pokrywa już wszystkich potrzeb. Żywienie niemowlaka powinno więc opierać się o pełnowartościowe produkty z kategorii pieczywa i produktów ziarnistych, mięsa i ryb, warzyw i owoców, a także zdrowych tłuszczów.

Schemat posiłków

Niemowlę, w czwartym kwartale pierwszego roku życia powinno przyjmować ok. 3 posiłki mleczne (w przypadku karmienia piersią może ich być więcej) oraz 3 posiłki uzupełniające i ewentualne przekąski. W porównaniu z poprzednimi miesiącami zmienia się wielkość porcji (nawet 190-220 ml w przypadku pokarmu z butelki), a przede wszystkim konsystencja dań. Choć wciąż bowiem dzieciom podajemy kaszki, inne pokarmy powinny mieć coraz grubszą i bardziej grudkowatą konsystencję, tak, aby zachęcać maluszka do gryzienia i ostrożnego połykania. W tym okresie ogromną rolę odgrywają już również całe kawałki warzyw, mięsa, owoców i pieczywa, które dajemy dziecku bezpośrednio do rączki.

Ponieważ takie duże niemowlę jest już bardzo towarzyskie i ciekawe świata warto sadzać się na krzesełku przy stole rodzinnym w podawać mu przynajmniej w części te same pokarmy, pamiętając jednak o zachowaniu limitów dotyczących stosowania soli  – 0.2 g soli, czyli jedna szczypta to dzienne maksimum.

Wskazane napoje do posiłków to woda – idealnie źródlana lub niskozmineralizowana – przy czym warto dbać, aby całkowita podaż płynów, łącznie z mlekiem i zupkami, stanowiła 800-1000 ml na dobę!

Pokarmy na cenzurowanym

Do ukończenia 1 roku życia dzieciom nie należy wciąż podawać miodu, mleka krowiego, soków owocowych, mleka aromatyzowanego z cukrem, napojów słodzonych glikozydami stewiolowymi oraz napojów gazowanych. Niewskazane są również większe ilości pokarmów na bazie ryżu ze względu na ryzyko skażenia arsenem oraz ryb morskich, ze względu na zagrożenie metalami ciężkimi (optymalna ilość to 1-2 porcje ryby tygodniowo). Dozwolone są natomiast produkty nabiałowe, zwłaszcza z fermentowanego mleka.

Dieta niemowlaka — przykładowy jadłospis

Poniedziałek

Śniadanie: Jajko na twardo w kawałkach, kawałki bułeczki z masłem, ogórek zielony

Obiad: Gulasz z piersi z indyka z marchewką, pietruszką, pomidorem i cebulą, podawany z ryżem i olejem rzepakowym

Kolacja: Owsianka z jogurtem naturalnym i owocami sezonowymi

Wtorek

Śniadanie: Kasza manna z jabłkami i cynamonem

Obiad: Zupa pomidorowa z ryżem i kawałkami cielęciny, koperek

Kolacja: Tost z masłem orzechowym, awokado w kawałkach

Środa

Śniadanie: Twarożek z herbatnikiem, kawałki gruszki lub banana

Obiad: Gotowany na parze łosoś, ziemniaczki i brokuły z oliwą z oliwek

Kolacja: Kawałek upieczonego mięsa, chlebek chrupki z masłem, sałatka z tartej marchewki

Czwartek

Śniadanie: Kromka chleba graham z masłem, jajecznica, pomidor

Obiad: Pulpety drobiowe w sosie pomidorowym, makaron, gotowana na parze cukinia

Kolacja: Pełnoziarnisty muffin z suszoną śliwką, sałatka owocowa

Piątek

Śniadanie: Jogurt naturalny z płatkami zbożowymi i startymi jabłkiem

Obiad: Kluski ziemniaczane, potrawka z królika, szpinak duszony

Kolacja: Kaszka pełnoziarnista z powidłami, kefir

Sobota

Śniadanie: Naleśnik z twarożkiem i owocem

Obiad: Zupa z soczewicy; pieczony kurczak z buraczkami

Kolacja: Kaszka kuskus z groszkiem, bazylią, oliwą z oliwek

Niedziela

Śniadanie: Kromka chleba pszenno-żytniego, kawałek białego sera, plastry kalarepki

Obiad: Zupa ogórkowa; Kotlet z wołowiny, kasza gryczana, surówka z tartego selera z jabłkiem

Kolacja: Omlet z zielonym groszkiem, chlebek chrupki

Pomiędzy posiłkami podajemy mleko z piersi/mleko modyfikowane z butelki oraz ewentualne przekąski typu kawałki miękkich owoców, musy owocowe w tubkach, chrupki kukurydziane, pokrojone w paski ogórki, itp.

Uwaga: Dieta małego dziecka w wieku 9-12 miesięcy powinna być jak najbardziej urozmaicona! Im większa różnorodność, tym bowiem szersza akceptacja smaków oraz mniejsze ryzyko niedoborów żywieniowych.

———–

Jadłospis opracowano w zgodzie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci z 2021 r.