Zamiast podawać dziecku suplementy, zadbajmy raczej o zdrową i zbilansowaną dietę, która dostarczy niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania witamin.

Witaminy rozpuszczalne w wodzie to te, które są stosunkowo łatwo absorbowane przez organizm. W przeciwieństwie do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach nie są one jednak akumulowane, więc należy dbać o ich codzienną podaż na odpowiednim poziomie. W tej grupie znajduje się dobrze znana wszystkim mamom witamina C oraz długi szereg bardzo istotnych witamin z grupy B. Te ostatnie warunkują prawidłowy metabolizm i zapewniają Twemu dziecku potrzebną energię!

Poniżej znajdziesz krótki przewodnik po witaminach rozpuszczalnych w wodzie i ich znaczeniu dla małych dzieci. Dowiesz się też, które produkty żywnościowe dostarczają ich największe ilości.

Witamina B1, czyli tiamina

Podstawowe funkcje: Jest to kluczowa witamina dla funkcjonowania całego organizmu. Dzięki niej kalorie zawarte w pożywieniu mogą zostać wykorzystane jako energia życiowa dla komórek. Deficyty na szczęście są dość rzadkie i wynikają przede wszystkim z niedożywienia lub chorób jelit. Mogą jednak obejmować problemy z koncentracją i pamięcią, zaburzoną kontrolę mięśniową oraz zaburzenia widzenia i ruchów gałek ocznych.

Zalecane dawkowanie: Niemowlęta do 6 miesiąca życia potrzebują 0.2 mg witaminy B1 dziennie, w wieku 7-12 miesięcy 0.3 mg, w wieku 1-3 lat 0.5 mg, zaś 3-8 lat 0.6 mg.

Najlepsze źródła pokarmowe: wieprzowina, ryba, fasola, soczewica, zielony groszek, nasiona słonecznika

Witamina B2, czyli ryboflawina

Podstawowe funkcje: Witamina B2 umożliwia organizmowi rozkład białek, węglowodanów i tłuszczów. Dostarcza komórkom energii, dba o śluzówkę układu pokarmowego, utrzymuje w zdrowiu nerwy, mięśnie i skórę. Jest również bardzo istotna dla produkcji hormonów. Jako suplement jest polecana przede wszystkim dla dzieci z autyzmem. Niedobór może objawiać się popękaną suchą skórą, stanami zapalnymi jamy ustnej i gardła oraz anemią.

Zalecane dawkowanie: Niemowlęta potrzebują 0.3 mg witaminy B w pierwszym półroczu życia i 0.4 mg w drugim. W przedziale wiekowym 1-3 lat zalecana dawka dzienna wynosi 0.5 mg, zaś w wieku 4-8 lat 0.6 mg.

Najlepsze źródła pokarmowe: ryby, drób, wołowina, jajka, nabiał, szparagi, awokado, orzechy

Witamina B, czyli niacyna

Podstawowe funkcje: Niacyna jest kolejną z witamin kluczowych dla przemiany energii. Ma również działanie przeciwzapalne oraz przeciwutleniające. U dzieci w zasadniczy sposób wspiera funkcję układu pokarmowego oraz nerwowego. Przy niedoborze maluchy są letargiczne i zmęczone, mogą cierpieć na biegunki i wymioty, a ich skóra robi się szorstka i skłonna do wysypek.

Zalecane dawkowanie: Niemowlęta wraz z mlekiem matki lub mlekiem modyfikowanym przyjmują 2-4 mg niacyny dziennie. U dzieci w wieku 1-3 lat zapotrzebowania wzrasta do 5 mg, zaś w wieku 4-8 lat 6 mg.

Najlepsze źródła pokarmowe: wątroba wołowa, kurczak, indyk, łosoś, brązowy ryż, zielone warzywa, drożdże

Witamina B5 – kwas pantotenowy

Podstawowe funkcje: Witamina B5 warunkuje produkcję zdrowych ciałek krwi. Dba również o włosy, skórę i oczy oraz prawidłowe funkcjonowanie wątroby oraz systemu nerwowego. Niedobór w krajach rozwiniętych jest diagnozowany dość rzadko i objawia się zmęczeniem, podrażnieniem, bólami głowy oraz problemami żołądkowymi.

Zalecane dawkowanie: Niemowlęta potrzebują dziennie 1.7-1.8 mg witaminy B5. U dzieci w wieku 1-3 zalecana dawka wynosi 2 mg, zaś w wieku 4-8 lat 3 mg.

Najlepsze źródła pokarmowe: brokuły, warzywa kapustne, ziemniaki, produkty pełnoziarniste

Witamina B6, czyli pirydoksyna

Podstawowe funkcje: Organizm potrzebuje witaminy B6 do prawidłowej przemiany materii, funkcjonowania układu nerwowego oraz immunologicznego. Dba ona też o sprawne działanie mózgu i prawidłowe wydzielanie hormonów nadnerczy. Deficyt może objawiać się mrowieniami w kończynach, niskim napięciem mięśniowym, osłabieniem, opóźnieniem w rozwoju fizycznym oraz problemami z usypianiem.

Uwaga: zbyt wysokie dawki witaminy B6 mogą powodować neuropatie, zaburzenia zachowania, a nawet drgawki. Stąd o podaż pirydoksyny powinno się dbać zdrową dietą raczej niż suplementami. O podaniu tych ostatnich powinien decydować lekarz!

Zalecane dawkowanie: W pierwszych 6 miesiącach życia niemowlęta potrzebują 0.1 mg witaminy B6, w kolejnych 0.3 mg. Dla dzieci od 1 do 3 lat dzienna dawka wynosi 0.5 mg, zaś dla starszych dzieci do 8 lat 0.6 mg.

Najlepsze źródła pokarmowe: banany, płatki śniadaniowe, warzywa strączkowe, jajka, ryba, marchew, szpinak, zielony groszek

Witamina B9, czyli kwas foliowy

Podstawowe funkcje: Kwas foliowy potrzebny jest nie tylko kobietom ciężarnym do zdrowego rozwoju płodu. U dzieci warunkuje on prawidłowe funkcjonowanie mózgu i dba o kondycję psychiczną i emocjonalną. Wspiera również podziały DNA, które są szczególnie kluczowe w okres intensywnego wzrostu. Odpowiada również na produkcję czerwonych krwinek i kontroluje poziom homocysteiny we krwi. W długiej perspektywie czasu odpowiedni poziom kwasu foliowego w diecie może obniżać ryzyko rozwoju nowotworów!

Niedobory są obserwowane w społeczeństwie dość często i mogą objawiać się zapaleniem języka i dziąseł, brakiem apetytu i dusznością, biegunką, problemami z pamięcią i ogólnym rozdrażnieniem.

Zalecane dawkowanie: W poszczególnych okresach życia zapotrzebowanie na kwas foliowy wynosi odpowiednio 65 mcg do 6 miesiąca, 80 mcg dla 7-12 miesiąca, 150 mcg między 1 a 3 rokiem oraz 200 mcg między 4 a 8 rokiem.

Najlepsze źródła pokarmowe: szpinak, wątroba wołowa, groszek zielony, szparagi, brokuły, pomarańcz, awokado,

Witamina B12, czyli kobalamina

Podstawowe funkcje: Witamina B12 również wpisuje się mechanizm funkcjonowania pozostałych witamin z grupy B – dba o dostarczanie energii do komórek, produkcję czerwonych krwinek oraz pracę centralnego systemu nerwowego. Niestety, jej niedobór jest stosunkowo najczęstszy i w szczególny sposób dotyczy niejadków oraz wegetarian. Jego symptomy mogą obejmować słabość, brak apetytu, anemię, rozdrażnienie, a nawet opóźnienia rozwojowe. W dłuższym okresie czasu deficyt może także przekładać się na niższy wzrost.

Zalecane dawkowanie: Niemowlęta przyjmują wraz z mlekiem 0.4-0.5 mcg witaminy B12. Zalecana dawka dla maluchów w wieku 1-3 lat wynosi 0.9 mcg, zaś w wieku 4-8 lat 1.2 mcg.

Najlepsze źródła pokarmowe: małże, wątroba wołowa, ryby, drób, wołowina, nabiał, jaja

Witamina C, czyli kwas askorbinowy

Podstawowe funkcje: Trudno o drugą tak słynną witaminę, jak witamina C. Mamy chętnie szpikują nią dzieci w okresie jesienno-zimowym, aby uniknąć przeziębień. Z naukowego punktu widzenia nie ma pełni ona co prawda roli ochrony przed infekcjami, ale faktycznie pomaga skrócić ich przebieg i złagodzić symptomy. Ponadto witamina C jest niezbędna do produkcji kolagenu i budowy silnych naczyń krwionośnych, ścięgien i chrząstek. Dba także o zdrowe kości i zęby oraz produkcję neuroprzekaźników niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego.

Deficyt witaminy C jest dziś bardzo rzadki – kiedyś przejawiał się głównie w postaci groźnego dla życia szkorbutu. Wyższe dawki witaminy C mogą jednak wspomagać jakość tkanki łącznej i wspierać w walce z bakcylami.

Zalecane dawkowanie: Niemowlęta potrzebują 40-50 mg witaminy C dziennie. U przedszkolaków zapotrzebowanie maleje do 15 mg, zaś u dzieci w wieku 4-8 lat wynosi 25 mg dziennie.

Najlepsze źródła pokarmowe: Owoce cytrusowe i soki z nich, truskawki, maliny, porzeczka, jabłka, papryka, zielona pietruszka, brokuły

Bibliografia:

https://www.childrens.com/specialties-services/conditions/vitamin-b-1-deficiency

https://www.medicalnewstoday.com/articles/219561

https://www.medicalnewstoday.com/articles/219593

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK114304/

https://www.livestrong.com/article/276077-what-are-the-dangers-of-b6-vitamins-in-children/

https://www.haliborange.com/kids-health/the-importance-of-childrens-vitamin-b12

https://health.clevelandclinic.org/the-benefits-of-vitamin-c-why-your-child-needs-it/