Chroń malucha przed domowymi truciznami

We współczesnych czasach bezpieczeństwo dzieci przybrało rozmiary manii – smycze, ochraniacze, zabezpieczenia na meble, antypoślizgowe skarpetki… Niestety, o wiele większe ryzyko może czyhać na maluchy w domowych szafkach i szufladach…

Według danych Regionalnego Ośrodka Ostrych Zatruć w Sosnowcu za lata 2012-2013 aż 72% wszystkich ciężkich zatruć u dzieci do 12 roku życia to kwestia nieszczęśliwego przypadku. Jeśli chodzi o najgroźniejsze substancje, prym wiodą zdecydowanie leki (42% przypadków), a na dalszych pozycjach plasują się detergenty i AGD (17%) oraz gazy, w tym tlenek węgla (9%). Naukowcy alarmują również, że lawinowo rośnie liczba dzieci w wieku 1-4 lat poddawanych hospitalizacji z powodu zatrucia chemią domową, która jest coraz bardziej kolorowa, pachnąca i apetyczna, niestety…

Niebezpieczna jak apteczka domowa

Najgroźniejsze dla małych dzieci są oczywiście lekarstwa pozostawione bez dozoru – czy to w postaci apteczki w dolnej szufladzie, czy odmierzonych leków na stole dla któregoś z członków rodziny. Nie tylko wyglądają zachęcająco jak cukierki, ale zwykle są stworzone do łatwego połykania. I nie jest prawdą, że aby zatruć się tabletkami trzeba ich spożyć całe opakowanie. U maluchów ze względu na niską masę ciała, większą przepuszczalność bariery krew-mózg i mniejszą zdolność odtruwającą wątroby już jedna czy dwie tabletki mogą spowodować zgon! Mowa tu szczególnie o preparatach zawierających chlorochinę, hydroksychlorochinę, ipraminę, deziprmaninę, teofilinę, tiorydazynę czy chloropromazynę. Ogólnie rzecz biorąc, najniebezpieczniejsze są leki na nadciśnienie, które mogą spowodować obniżenie akcji serca; antydepresanty, leki na cukrzycę, leki przeciwbólowe (np. aspiryna, hydrokodon), a także preparaty na bolące stawy zawierające kamforę.

Chemia domowa najwyższego ryzyka

Niemniej zagrożeń czai się w szafce z produktami do czyszczenia, zwłaszcza, że dziś z lubością wybieramy preparaty silne, wybijające 99% bakterii, a na dodatek pakowane w formie pachnących, kolorowych tabletek, które mogą dziecku kojarzyć się tylko ze słodyczami. Na liście tych najgroźniejszych znajdują się środki do pozbywania się rdzy oraz płyny do czyszczenia piekarnika i muszli klozetowej. Siła ich działania może zachwycać pożądające absolutnej czystości gospodynie domowe, ale dla dzieci bywa wysoko trująca. Kontakt z chlorowymi wybielaczami i amoniakiem może podrażnić oczy, nos, gardło a nawet zaszkodzić płucom. Środki antykorozyjne powodują natomiast poważne poparzenia skóry, oczu, a w razie konsumpcji także przełyku i gardła. Wystrzegać się należy również preparatów zawierających substancje takie jak: ethylene glycol, cellusolve czy ortho phenylphenol.

Niby nietoksyczne, ale szkodliwe

Istnieje również wiele środków czystości, które choć nie są opatrzone znakami trupich czaszek i nie zawierają na opakowaniu mrożących krew w żyłach ostrzeżeń, mogą spowodować, że maluch poczuje się bardzo źle przy jednorazowej większej konsumpcji lub dozna uszczerbku na zdrowiu wskutek powtarzającego się kontaktu. Na tej niechlubnej liście znajduje się pospolity płyn do mycia naczyń, środki do prania, ale także kosmetyki do mycia czy kąpieli, silnie barwione i perfumowane. Nawet więc popijanie wody z wanny podczas kąpieli może prowadzić do zatrucia, które co prawda nie objawi się natychmiast klasycznymi zaburzeniami trawienia, ale może prowadzić do zaburzeń hormonalnych albo nawet zmian rakowych w długim okresie czasu.

Zbyt częste sprzątanie też szkodzi?

Co ciekawe, naukowcy z Hong-Kongu zaobserwowali również, że zbyt częste korzystanie z chemii domowej do czyszczenia wykazuje negatywny wpływ na zdrowie dzieci w domu. I nie chodzi tu tylko o wybicie wszelkich drobnoustrojów, które prowadzi do obniżenia naturalnej odporności maluchów, ale przede wszystkim o poważne podrażnienia błony śluzowej nosa, prowadzące do ciągłych katarów. Badanie prowadzono przez 3 lata na grupie 2300 dzieci z użyciem 14 środków czystości, popularnie używanych w domu. Okazało się, że najgorzej na najmłodszych działa ekspozycja na preparaty do czyszczenia kuchni, a w dalszej kolejności płyny do podłóg i preparaty łazienkowe.

Jak zapewnić dziecku bezpieczeństwo w domu?

Podstawowa zasada to oczywiście ograniczenie dostępu do chemii i leków, zarówno przez przemieszczenie groźnych preparatów na wysokie półki, jak i zabezpieczenie szafek zamkami. Ale to tylko połowa sukcesu, bo w ciągu swego pełnego ciekawości i eksperymentów życia dwulatek i tak natknie się w końcu na tabletki taty zostawione na stoliku albo butelkę z płynem, którą mama na chwilę odłożyła, żeby odebrać telefon. Kluczowe pozostaje więc edukowanie dzieci od najmłodszego, że nic co nie jest wskazane jako jedzenie, nie powinno być brane do buzi. A najbezpieczniej w ogóle jest pożegnać się z ciężką chemią w domu i zacząć zwalczać brud naturalnymi metodami – za pomocą sody kuchennej, octu, soku cytrynowego oraz szerokiej gamy preparatów ekologicznych, które dostępne są w wielu sklepach AGD.

Co robić w przypadku zatrucia?

Nagłe ostre zatrucie się chemią domową lub lekami może objawiać się silnie czerwonymi ustami, pęcherzami na skórze, problemami z oddychaniem, kaszlem, opuchlizną jamy ustnej i ostrymi bólami. Jeśli istnieje podejrzenie, że przyczyna ma charakter toksyczny należy przede wszystkim obmyć porządnie pod bieżącą wodą oczy, twarz i ręce dziecka. W przeciwieństwie do powszechnego mniemania nie należy jednak wywoływać u pociechy wymiotów, ani dawać jej czegokolwiek do picia czy jedzenia. Jak najszybciej należy skontaktować się z pogotowiem, a najlepiej dowieźć dziecko bezpośrednio do szpitala.