Nawet 30% niemowląt cierpi na mniej lub bardziej poważne zaburzenia snu. Nic dziwnego, że rodzice o nocnej aktywności dziecka wiedzą i myślą dość dużo.

Pierwsze 6 miesięcy życia małego człowieka dość blisko związane jest z ideą płaczu – od męczącego stękania po kolkowe wrzaski. I choć każdy przyszły rodzic poniekąd liczy się z tym faktem, radość, że będę mamą lub tatą przedstawia wszystko w różowym świetle. Dopiero po porodzie rzeczywistość unaocznia się w pełnej dotkliwości, a płacz niemowlęcia (https://beta.niebieskiepudelko.pl/czemu-niemowleta-placza/) wywołuje niepokój, strach, a czasem nawet frustrację. A z badań przeprowadzonych przez angielskich naukowców wynika, że 8-tygodniowy maluch płacze średnio 2 godziny i 15 minut na dobę. Co więcej, niektóre małe dzieci płaczą także przez sen!

Skąd się to bierze?

Najmłodsze niemowlęta wydają z siebie przez sen najróżniejsze dźwięki – od posapywania i stękania po głośny płacz czy krzyk. Znacząca część tych przejawów wynika z prostego faktu, że niedojrzały organizm nie opanował jeszcze w pełni sztuki głębokiego, długiego snu i wybudza się dość często, czemu towarzyszą różne reakcje.

Przypomnijmy, że dla niemowlęcia płacz jest główną, jeśli nie jedyną, metodą komunikacji ze światem zewnętrznym, więc trudno mieć mu za złe, że wykorzystuje praktycznie każdą okazję. Z upływem czasu owa komunikacja doskonali się, a dziecko uczy się wyrażać uczucia mimiką, gestami i innymi dźwiękami niż szloch. W tych kolejnych miesiącach płacz w nocy najczęściej bywa oznaką koszmarów nocnych i często towarzyszą mu gwałtowne ruchy kończyn lub całego ciała.

Dziecko w wieku powyżej 18 miesięcy może już cierpieć nie tylko na koszmary (https://beta.niebieskiepudelko.pl/zaburzenia-snu-u-dzieci-w-wieku-przedszkolnym/), czyli złe sny pojawiające się fazie snu płytkiego, inaczej ruchów gałki ocznej, ale także lęki nocne. Te ostatnie towarzyszą okresom głębokiego snu i wiążą się z niezdolnością do odzyskania pełnej świadomości – ich objawem bywa bardzo głośny płacz oraz przeraźliwe krzyki.

Czy dziecko należy ukoić?

Sam dźwięk płaczu latorośli wywołuje u większości rodziców potrzebę reakcji – przytulenia czy wzięcia niemowlęcia na ręce. W dzień jest to ważny gest ze strony dorosłych, który umacnia w maluszku poczucie bezpieczeństwa i zaufania do opiekunów. Niestety, w nocy interwencja nie zawsze jest korzystna.

Ogromna większość przypadków płaczu przez sen to zaledwie przejściowy dyskomfort, który ustępuje sam i nie wiąże się z wybudzeniem dziecka. W takiej sytuacji wyjęcie go z łóżeczka może tylko niepotrzebnie przerwać odpoczynek i sprawić, że maluch będzie płaczliwy również dalszy dzień. Pierwszy krok to więc uzbroić się w cierpliwość i przeczekać – płacz najprawdopodobniej ustąpi sam.

Co jednak, jeśli niemowlę długo płacze przez sen?

Rodzicom trudno będzie oczywiście wytrzymać przedłużony okres zawodzenia i krzyczenia przez sen – nie tylko ze względu na własny spokój, ale przede wszystkim niepokój o przyczyny dyskomfortu bobasa. Jeśli więc łkanie nie ustępuje, można spróbować kilku delikatnych trików, mogących ukoić system nerwowy niemowlęcia.

Przede wszystkim zaleca się delikatne głaskanie główki lub brzuszka bez wyjmowania dziecka z łóżeczka. Sam dotyk może okazać się fantastycznym panaceum na wszelkie powody do płaczu. Pomóc może także uspokajające mówienie do dziecka półgłosem, które powinno zostać zarejestrowane przez mózg i może również dać sygnał do ograniczenia szlochu.

Niektóre mamy, zwłaszcza te śpiące razem z niemowlęciem, zachwalają sobie również przystawienie maluszka do piersi. Nie chodzi tu zwykle o klasyczne karmienie, ale raczej ukojenie nerwów samym zapachem mleka i naturalnym, maminym „smoczkiem”. Alternatywnie, można również spróbować szczęścia z silikonowym smoczkiem.

Płacz, który powoduje wybudzenie

Czasami oczywiście płacz niemowlęcia przez sen jest objawem faktycznego bólu fizycznego – mowa najczęściej o wyrzynaniu się ząbków (https://beta.niebieskiepudelko.pl/zabkowanie-kiedy-zaczynaja-rosnac-mleczaki/), które dokucza zwłaszcza w nocy. W tym przypadku dzieci po okresie zawodzenia i ocierania się policzkami o prześcieradło mają jednak tendencję do wybudzania się i przechodzenia w jeszcze intensywniejszą fazę płaczu. Podobnie dzieje się w przypadku niektórych koszmarów nocnych.

W tym momencie rodzic powinien już zdecydowanie zareagować – podejść do dziecka, wziąć je na ręce, ponosić, ukołysać, pocieszyć werbalnie. Taka forma szybkiej, pełnej czułości reakcji pozwala możliwie szybko zażegnać konflikt i pozwolić niemowlęciu usnąć na nowo. Pamiętajmy bowiem, że z każdą minutą płaczu rośnie poziom kortyzolu we krwi maluszka i ponowne zaśnięcie staje się coraz trudniejsze.

Kiedy poradzić się z lekarzem?

Płacz przez sen rzadko może być symptomem poważniejszych problemów, jak choćby wzmożonego napięcia nerwowego. Jeśli pojawia się każdej nocy i trwa dłużej niż 10 minut albo jest zupełnie nowym zjawiskiem, które zaskakuje nagłą intensywnością, warto udać się do pediatry na konsultację. Przyczyny może nie uda się odkryć, ale przynajmniej wyeliminujemy powody do niepokoju – od rozwijającej się infekcji po negatywne reakcje na pokarm.

Jeśli wszystko zawodzi, a płacz przez sen wydaje się nie do opanowania, można jeszcze wypróbować subtelne zmiany na noc – nieco chłodniejszą temperaturę w pokoju, lżejszą piżamę, a nawet tymczasowe spanie z rodzicem lub, przeciwnie, przeniesienie do oddzielnego łóżeczka. Dobra wiadomość jest taka, że i ten problem w końcu minie!