Dzień Babci to doskonała okazja, aby przyjrzeć się bliżej roli, która wciąż stanowi filar społecznych relacji. Kim jest współczesna babcia dla małego i większego dziecka?

W krajach rozwiniętych mało kto dziś mieszka z babcią. Model rodziny wielopokoleniowej uległ rozpadowi, a w małych mieszkaniach żyją zazwyczaj tylko dwie generacje. Z jednej strony ograniczyło to poniekąd wpływ dziadków na wychowanie wnuków, z drugiej, dało seniorom szanse na trochę inną, czasami aktywniejszą i ciekawszą, codzienność. Kim jest więc współczesna babcia?

Pomoc czy przeszkoda dla przyszłej mamy?

Wiadomość o ciąży w rodzinie bywa dla seniorów źródłem wielkiej radości, tym bardziej że wraz z opóźnianiem się wieku macierzyństwa coraz dłużej muszą oni czekać na niemowlę. Entuzjazm zazwyczaj oznacza aktywizację, która może przybierać bardzo różne formy, niekoniecznie pozytywne. Dobre rady oparte na medycznej wiedzy i przesądach sprzed dekad, nadopiekuńczość i szał nie zawsze trafionych zakupów mogą spowodować, że mama w ciąży zacznie czuć się osaczona. Rodzi to niepotrzebne konflikty i może sprawić, że ciąża i poród przebiegną w negatywnej atmosferze.

Taktowna przyszła babcia będzie potrafiła rozpoznać nieprzekraczalne granice i uszanuje zmieniające się czasy. Zaoferuje pomoc, ale nie będzie naciskać. Myśl, że chodzi o zdrowie jej wnuka, nie przyćmi jej konieczności respektowania stanowiska rodziców.

Babcia dla noworodka

Poród własnej córki czy synowej może być nie lada przeżyciem, nawet jeśli ogranicza się do czekania na SMS-a. I w tym przypadku jednak świeżym rodzicom trzeba dać trochę czasu na oswojenie się z nową sytuacją. Pierwsze dni powinny zawsze należeć do mamy, która może borykać się z różnymi poporodowymi trudnościami i nie chcieć towarzystwa.

Babcia jest jednak cennym wsparciem, jeśli w rodzinie są już starsze dzieci, którym trzeba zapewnić czułą opiekę w okresie stresującej zwykle rozłąki z mamą. To absolutny priorytet! Poza tym w niektórych sytuacjach, np. po cesarskich cięciu, rodząca może poprosić o prostą pomoc w postaci zakupów, dowozu potrzebnych rzeczy czy nawet opieki nad noworodkiem. Inicjatywa powinna jednak wychodzić od rodziców i uwzględniać intymny charakter pierwszych dni nowego człowieczka. Paczka powitalna czy dobre słowo są wiec mile widziane, ciągłe nagabywanie już niekoniecznie!

Babcia a rozwój niemowlaka

Faktyczna rola babci zaczyna zwykle kształtować się w okresie niemowlęcym. Nie ma lepszej opiekunki dla małego dziecka niż emocjonalnie zaangażowana krewna, z doświadczeniem w wychowaniu dzieci. Jako pomoc dla rodziców jest nie do przecenienia, gdyż można jej zaufać, powierzyć maluszka nawet w niestandardowych porach i oczekiwać autentycznej i szczerej czułości. Badania naukowe dowodzą, że małe dzieci najbardziej przywiązują się do osoby, która spędza z nimi najwięcej czasu – w sytuacji, gdy mama szybko wróci do pracy, babcia może stać się centrum uczuć bobasa!

Na tym etapie potrzebna jest przede wszystkim cierpliwość, delikatność i empatia. Jednocześnie, babcia musi respektować preferencje rodziców dotyczące sposobu ubierania, karmienia, wychodzenia na spacer czy spędzania wolnego czasu. W żadnym przypadku nie można dopuszczać do powstawania konfliktów typu „babcia wie lepiej i robi po swojemu”. Smutną ich konsekwencją może być bowiem ograniczenie kontaktów z wnukiem, a przede wszystkim utrata rodzinnego zaufania.

Pielęgnacja niemowlęcia oraz pierwsze spacery wymagają oczywiście pewnej sprawności fizycznej. Nie każdej babci stan zdrowia pozwala na bezpieczne wykonywanie tych czynności i tą sytuację należy wyklarować na samym początku międzypokoleniowej współpracy!

Zamiast żłobka

Nie ma chyba drugiego tak ważnego okresu w życiu małego człowieka jak pierwsze podboje świata. Między 1 a 3 rokiem dziecko chłonie jak gąbka, uczy się w szokującym tempie i podlega drastycznym transformacjom fizycznym. Wielu ekspertów zgadza się, że jest to czas kształtowania się postawy, sfery emocjonalnej, zdrowych nawyków czy temperamentu. Idealnie byłoby, gdyby maluszek mógł spędzić go z mamą lub tatą. Babcia i dziadek są jednak drugą najlepszą alternatywą!

Przebywanie z babcią, a nie w żłobku, to dla dziecka najlepsze warunki do bezpiecznego i pogodnego rozwoju. Ba, z niektórych obserwacji wynika, że seniorki mają na tym etapie więcej cierpliwości niż młode mamy! Zdaniem ewolucjonistów nie bez przyczyny homo sapiens wyróżnia się wśród innych gatunków zwierząt niesłychanie długim okresem życia samic po zakończeniu okresu rozrodczego. Proste zabawy, czytanie, przytulanie, wizyty na placu zabaw czy wspólne tworzenie to aktywności, które doskonale zbliżą babcię i wnuka!

Babcia dla przedszkolaka

Gdy dziecko pójdzie do przedszkola, w jego życiu rozpoczyna się kolejny ważny rozdział – relacje z rówieśnikami zaczną być teraz intensywniejsze i coraz ważniejsze. Nie oznacza to jednak, że rola babci ograniczona zostaje do minimum. Dziadkowie często odbierają dzieci z przedszkola i zajmują się nimi do czasu powrotu rodziców, Mogą też być odpowiedzialni za odprowadzanie na dodatkowe zajęcia czy zajmowanie się w okresie choroby.

Na tym etapie związek między wnukami a babcią jest zwykle bardzo silny i daje obu stronom bardzo dużo satysfakcji. Warto jednak pamiętać, że ruchliwe małolaty przynoszące z przedszkola dziesiątki wirusów nie zawsze muszą wychodzić dziadkom na zdrowie. Owszem, naukowcy opisują fenomen długowieczności związanej ze sprawowaniem opieki nad wnukami, a nawet prawnukami, ale wszystko z racjonalnym umiarem!