Tego scenariusza nie życzy sobie żadna kobieta. Niestety, Matka Natura często ma w zanadrzu nieprzyjemne niespodzianki, o których warto mieć świadomość. Przeczytaj nasze porady dla ciężarnych…

Dobra wiadomość dla przyszłej mamy jest taka, że ciąża pozamaciczna jest zjawiskiem stosunkowo rzadkim. Według różnych źródeł pojawia się w 1-2% wszystkich ciąż, choć niektóre statystyki mówią nawet o 25 przypadkach na 1000. Zagrożenie nie jest więc duże.

Tym niemniej, zdarza się, że cudowny mechanizm poczęcia zostanie w jakiś sposób zaburzony, i zapłodnione przez plemnik jajeczko nie trafi do macicy. W normalnej, fizjologicznej ciąży miałoby ono zagnieździć się w przeciągu kilku dni w endometrium i rozwijać się dynamicznie w kierunku wykształcenia zdrowego płodu. Zygota może jednak „zgubić się” w drogach rodnych matki i nie dotrzeć nigdy do śluzówki macicy. W ponad 90% przypadków ciąż pozamacicznych zagnieżdża się wówczas w jednym z jajowodów, rzadziej w szyjce macicy, błonie mięśniowej macicy, jajniku, jamie brzusznej, a nawet bliźnie po uprzednim cesarskim cięciu! Jak się łatwo domyśleć, szanse na rozwój i przetrwanie płodu są w takiej sytuacji bliskie zeru.

Skąd się bierze ciąża pozamaciczna?

Jak już wspomnieliśmy, w większości przypadków zapłodnione jajeczko uwięźnie na dobre w jajowodzie. Sytuacja taka zdarza się przede wszystkim w przypadku uszkodzeń jajowodów spowodowanych wcześniejszymi stanami zapalnymi. Czasami jako przyczynę wskazuje się również zaburzenia hormonalne lub anormalny rozwój zapłodnionego jajeczka. Poradniki dla kobiet nadmieniają również, że ryzyko zwiększa się przede wszystkim:

• w przypadku wcześniejszych ciąż pozamacicznych;
• przy zarażeniach chorobami przenoszonymi drogą płciową, zwłaszcza chlamydiami czy rzeżączką, które powodują stany zapalne dróg rodnych;
• przy ciąży będącej rezultatem sztucznego zapłodnienia;
• po wcześniejszych operacjach jajowodów;
• podczas stosowania wkładki wewnątrzmacicznej jako formy antykoncepcji (ciąża nieplanowana);
• wśród palaczek.

Naturalnie, nie sposób określić z wyprzedzeniem, która mama w ciąży będzie musiała zmierzyć się z tym problemem. Dla większości z nas pozostaje więc być dobrej myśli, nawet mimo potencjalnie podwyższonego ryzyka.

Objawy ciąży pozamacicznej

Skąd jednak masz wiedzieć, że jesteś w ciąży pozamacicznej? Wczesne objawy ciąży bywają takie same jak w przypadku pozytywnego scenariusza – może spóźniać Ci się miesiączka, możesz zauważyć napięcie i ból w piersiach, nudności. Niektóre kobiety nie odczuwają jednak żadnych oznak. Test ciążowy wyjdzie pozytywnie.

W miarę jak zarodek będzie rosnąć, coraz wyraźniejsze staną się jednak objawy jego nieprawidłowej lokalizacji. Przede wszystkim odczuwalne stają się bóle podbrzusza, zaś dodatkowo może pojawiać się lekkie krwawienie z pochwy. Ból w ramieniu lub nieprzyjemne parcie na pęcherz, lub jelita może być rezultatem krwawienia wewnątrz jajowodu. Alarmujące objawy ciąży pozamacicznej, które wymagają natychmiastowej wizyty u lekarza to natomiast:

• Silny ból brzucha lub podbrzusza, często zlokalizowany z jednej strony i połączony z krwawieniem z pochwy;
• Zawroty głowy i omdlenia;
• Silna bladość i nudności;
• Nagły ból na wierzchołku ramienia bez wyraźnej przyczyny.

W przypadku podejrzenia o ciążę pozamaciczną wykonuje się badanie USG, które pozwala potwierdzić diagnozę, zlokalizować położenie zarodka i określić zasięg ewentualnych uszkodzeń tkanek.

Jakie są perspektywy?

Niestety, jak już wspomnieliśmy, ciąża pozamaciczna nie może rozwijać się normalnie. W pojedynczych przypadkach na świecie udało się co prawda doprowadzić ją do końca, ale mowa o rzadkich sytuacjach, gdy płód rozwija się w jamie brzusznej. Miały też one miejsce w krajach słabo rozwiniętych, gdzie brakuje odpowiedniej diagnostyki prenatalnej. W świetle standardów współczesnej medycyny ciążę pozamaciczną należy bowiem ukończyć jak najszybciej, aby uchronić kobietę przed groźnymi dla życia konsekwencjami w postaci krwotoków wewnętrznych. Zdrowie matki w ciąży jest w tym momencie kwestią kluczową!

Decyzja co do sposobu ukończenia ciąży pozamacicznej należy do lekarza i musi uwzględniać specyfikę danego przypadku. Czasem wystarczy obserwacja, a poronienie następuje spontanicznie. Częściej praktykuje się jednak podanie leków poronnych, a czasem wymagana jest interwencja chirurgiczna – coraz częściej stosuje się przy tym mało inwazyjne metody laparoskopowe. Oprócz usunięcia źle umiejscowionego zarodka konieczne może być również naprawienie ewentualnych uszkodzeń jajowodu lub jego usunięcie.

O czym warto pamiętać?

• Ryzyko ciąży pozamacicznej jest bardzo niskie!
• Pozytywny test ciążowy w połączeniu z niepokojącymi objawami powinny być niezwłocznie konsultowane z lekarzem;
• Symptomy wskazujące na ciążę pozamaciczną mogą być mylne!
• Ciąża pozamaciczna zostanie medycznie zakończona; nic nie stoi jednak na przeszkodzie, abyś ponownie poczęła i urodziła zdrowe dziecko!
• Starania o ponowne zajście w ciążę powinny rozpocząć się najwcześniej 3 miesiące po zakończeniu ciąży pozamacicznej.